SHS: Odkrywanie sztuki Pomorza. Na przykładzie Pommersche Kunstgeschichte Franza Kuglera

Zapraszamy członków oraz sympatyków Stowarzyszenia Historyków Sztuki na wykład prof. Barbary Ochendowskiej-Grzelak z Uniwersytetu Szczecińskiego „Odkrywanie sztuki Pomorza. Na przykładzie Pommersche Kunstgeschichte Franza Kuglera”. Spotkanie odbędzie się we wtorek, 19 listopada 2019 o godzinie 18.00 w Muzeum Narodowym w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych (ul. Staromłyńska 27). Wstęp wolny. 

 

Franz Theodor Kugler (1808-1858), urodzony w Szczecinie, to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli niemieckiej i europejskiej uniwersyteckiej historii sztuki. Jest on twórcą pierwszych syntez historii sztuki (Handbuch der Geschiche der Malerei seit Constantin der Großen (1837), Handbuch der Kunstgeschichte (1842)). Dla badacza sztuki pomorskiej natomiast najbardziej interesującym spośród dzieł Kuglera jest powszechnie chyba najmniej doceniane opracowanie Pommersche Kunstgeschichte (1840). Jest to pierwsza naukowa synteza sztuki ziem Księstwa Pomorskiego, władztwa książąt z dynastii Gryfitów, późniejszej pruskiej prowincji Pomorze (niem. Pommern) i jednej z prowincji państwa pruskiego w ogóle. Kugler w swej syntezie po pierwsze dał pozytywną odpowiedź na pytanie, czy w ogóle można mówić o sztuce Pomorza i czy takowa istnieje. Po drugie jako pierwszy dokonał przedstawienia wybranych dzieł sztuki z terenu Pomorza, dając ich naukowy opis i próbę pierwszej systematyzacji. Założeniem autora było, aby podobne opracowania dla innych regionów złożyły się na historię sztuki państw niemieckich. Ustalenia Kuglera dotyczące sztuki Pomorza stały się punktem wyjścia dla kolejnych badaczy, a wiele z nich zachowało swą aktualność do dzisiaj. W swym opracowaniu zawarł też na owe czasy bardzo postępowe postulaty dotyczące problematyki zachowania dla potomnych dawnych dzieł sztuki i uwagi odnośnie ich konserwacji.

Celem artykułu jest przypomnienie i potwierdzenie wartości książki Franza Theodora Kuglera, która do dzisiaj może stanowić cenne źródło wiedzy o pomorskich zabytkach sztuki.