WSPÓLNE DZIEDZICTWO
29. Konferencja Grupy Roboczej Polskich i Niemieckich Historyków Sztuki i Konserwatorów

Muzeum jako miejsce napięć, pole konfliktu, przestrzeń dialogu w Europie Środkowej
Rzeczy – Aktorzy – Przestrzenie 

Szczecin, 28 września – 1 października 2022

Program Konferencji w języku polskim poniżej lub POBIERZ (.pdf)
Konferenzprogramm in deutscher Sprache unten oder Download (.pdf)
Conference program in English below or Download (.pdf)

 

 PROGRAM

Środa, 28.09.2022

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3

17.00–19.00 wykład gościnny prof. dr hab. Bénédicte Savoy (Berlin): Niewidzialny czas. Przeszłość muzeów w teraźniejszości i przyszłości
prowadzenie: prof. dr hab. Aleksandra Lipińska (Kolonia) 

 

 

Czwartek, 29.09.2022

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3

9.00–10.00 rejestracja uczestników 

10.00–10.10 Powitanie 
mgr Lech Karwowski – dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie
dr Ruth Slenczka – dyrektorka Pomorskiego Muzeum Krajowego w Greifswaldzie
dr hab. Piotr Korduba, prof. UAM – Grupa Robocza Polskich i Niemieckich Historyków Sztuki i Konserwatorów, dyrektor Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 

I. Z badań nad historią muzeów 
prowadzenie: dr Dietmar Popp (Marburg)

10.10–10.30 dr hab. Ewa Manikowska, prof. IS PAN (Warszawa), Przemiany. Ku historii muzeów w Polsce
10.30–10.50 dr Laima Laučkaitė (Wilno), Dziedzictwo Litewskiego Narodowego Muzeum Sztuki. Kłopotliwe metamorfozy przewrotów
10.50–11.10 dr Aldona Tołysz (Warszawa), Wymiana wiedzy czy naśladownictwo? Czechosłowackie, niemieckie i polskie muzea w dwudziestoleciu międzywojennym w relacjach muzealników z regionu 
11.10–11.30 dr Milena Woźniak-Koch (Berlin), Donacja – zwieńczenie czy unicestwienie kolekcji? Muzeum i dialektyka kolekcjonerstwa prywatnego oraz instytucjonalnego 
11.30–11.50 dr Ruth Slenczka (Greifswald), Pommern – Pomorze – kraj nad morzem. Opracowanie wspólnej historii i tworzenie wystaw stałych w Greifswaldzie i Szczecinie jako polsko-niemiecki projekt współpracy

11.50–12.10 dyskusja 
12.10–12.20 przerwa kawowa 

II. Rzeczy ruchome 
prowadzenie: dr Dariusz Kacprzak (Szczecin)

12.20–12.40 mgr Bartol Fabijanić (Zagrzeb), Badania proweniencji obrazów z Galerii Dawnych Mistrzów im. Strossmayera w Zagrzebiu zgromadzonych w następstwie drugiej wojny światowej 
12.40–13.00 mgr Piotr Borusowski (Warszawa), Berlin – Wrocław – Warszawa. Historia rysunków Adolpha Menzla w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie 
13.00–13.20 dr Urszula Bończuk-Dawidziuk (Wrocław), Rozproszone dziedzictwo uczelniane. Badania proweniencyjne w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego 
13.20–13.40 dr hab. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska prof. UW (Warszawa), Pochodzenie i przemieszczenia dzieł sztuki cerkiewnej w Polsce w XX 

13.40–14.00 dyskusja
14.00–15.00 przerwa obiadowa 

III. Rzeczy wojenne 
prowadzenie: dr hab. Hanna Grzeszczuk-Brendel, prof. PP (Poznań)

15.00–15.20 dr Anna Ziemlewska (Warszawa), Losy zbiorów wilanowskich (1939–1944)
15.20–15.40 prof. dr hab. Giedrė Jankevičiūtė (Wilno), Sztuka współczesna w zbiorach narodowych. Integracja sztuki wileńskiej z litewskim dziedzictwem artystycznym w latach 1939–1944
15.40–16.00 dr Renata Komić Marn (Lublana), Zagubione w muzeum. Obiekty dziedzictwa kulturowego pochodzące z tzw. punktów zbiorczych po zakończeniu II wojny światowej w Słowenii

16.00–16.30 dyskusja 

Program wieczorny 
Willa Lentza, al. Wojska Polskiego 84

18.00–18.20 prof. dr hab. Aleksandra Lipińska (Kolonia), prezentacja tomu pokonferencyjnego 28. Konferencji Grupy Roboczej Polskich i Niemieckich Historyków Sztuki i Konserwatorów, Wege und Kontaktzonen. Kunstmobilität und -austausch in Ostmittel- und Nordosteuropa / Routes and contact zones. Artistic mobility and exchange in Central Eastern and North Eastern Europe, ed. A. Lipińska, U. Nürnberger i B. Störtkuhl, Warszawa 2022
18.20–19.00 mgr Michał Dębowski (Szczecin), Konserwacja i rewaloryzacja Willi Lentza w latach 2018–2019

19.00 koncert Polsko-Niemieckiego Chóru „Horyzont” (Brüssow) i bankiet 

 

 

Piątek 30.09.2022

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3

9.00 otwarcie drugiego dnia obrad 

IV. W cieniu reżimów totalitarnych
prowadzenie: dr hab. Jakub Adamski (Warszawa)

9.10–9.30 mgr Tobias Haberkorn (Giessen), Ekspansja zamiast rewolucji. Radzieckie muzea historyczno-regionalne w latach 20. XX wieku 
9.30–9.50 mgr Alina Pavasarytė (Wilno), Dziedzictwo kościelne jako przedmiot konfliktu i dialogu. Przypadek katedry wileńskiej
9.50–10.10 dr Mariana Levytska (Lwów), Opór wobec totalitaryzmu poprzez ratowanie dzieł sztuki: trajektoria historyka sztuki Pawła Żołtowśkiego (1904–1986)

10.10–10.30 przerwa kawowa 

prowadzenie: dr Małgorzata Gwiazdowska (Szczecin)
10.30–10.50 dr Caroline Flick (Berlin), Przedmiotowość. Ottona Holtzego zakupy obrazów dla Muzeum Miejskiego w Szczecinie
10.50–11.10 dr Karolina Zychowicz (Warszawa), Polityka kulturalna PRL i wystawy. CBWA „Zachęta” w okresie dyrekcji Gizeli Szancerowej 
11.10–11.30 mgr Stanisław Welbel (Warszawa), Käthe Kollwitz 1951/2019 – historia dwóch wystaw w Zachęcie

11.30–12.00 dyskusja 
12.00–12.20 przerwa kawowa 

V. Studia graniczne 
prowadzenie: dr hab. Beate Störtkuhl (Oldenburg)

12.20–12.40 mgr Christina Flöhr (Frankfurt nad Odrą), Między ludoznawstwem a propagandą. Komunikat tożsamościowy w muzeach krajowych Prus Wschodnich 1920–1945
12.40–13.00 dr Szymon Piotr Kubiak (Szczecin), Prowincjonalne Muzeum Starożytności Pomorskich / Pomorskie Muzeum Krajowe w Szczecinie wobec problemu pogranicza. Architektura ekspozycji i przestrzeń wyobrażona (1928–1945)
13.00–13.20 dr Timo Saalmann (Flossenbürg), Nowa definicja Prus i początki Fundacji Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w okresie zimnej wojny

13.20–13.40 przerwa kawowa 

prowadzenie: dr. hab. Piotr Korduba, prof. UAM (Poznań)
13.40–14.00 mgr Maksymilian Loth-Hill (Durham), Muzea na „Ziemiach Odzyskanych”. Krótki zarys rozwoju muzealnictwa na Pomorzu i Dolnym Śląsku w latach 1945–1956
14.00–14.20 mgr Anna Kolářová (Ratyzbona / Praga), „Nasi Niemcy”? Wyzwania związane z muzealizacją historii Niemców Sudeckich w Czechach i Niemczech
14.20–14.40 dr Maciej Gugała (Berlin), Wystawa jako pole łagodzenia sporu. Przypadek stałej ekspozycji Centrum Dokumentacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie w Berlinie

14.40–15.10 dyskusja 
15.10–16.10 przerwa obiadowa 

VI. Przestrzeń muzeum – muzeum w przestrzeni 
prowadzenie: dr Szymon Piotr Kubiak (Szczecin)

16.10–16.30 dr Marina Beck (Erlangen), Prezentacja narodu w przestrzeni miejskiej. Muzea wojskowe jako miejsca pamięci i inscenizacji historii narodowej
16.30–16.50 dr Magdalena Kunińska (Kraków), Między Wschodem a Zachodem. Międzynarodowa dyskusja na temat kolekcjonowania i wystawiania sztuki ruskiej w Krakowie i Lwowie około 1900 roku
16.50–17.10 dr Arne Lindemann (Berlin), Germanie – Słowianie – Niemcy. Narracja o „etnogenezie narodu niemieckiego” w muzeach prehistorycznych NRD
17.10–17.30 dr Magdalena Wróblewska (Warszawa), Kolekcja afrykańska i jej ekspozycja w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie
17.30–18.00 dyskusja i podsumowanie obrad 

 

Muzeum Narodowe w Szczecinie–Muzeum Sztuki Współczesnej
ul. Staromłyńska 1

19.00 - 20.30 Wernisaż "FOGTTPERSZKO. Artyści domów stojących w miejscu. Andrzej Fogtt & Jarosław Perszko"

 

 

 

Sobota 01.10.2022

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3

Giełda informacyjna
prowadzenie: dr hab. Rafał Makała, prof. UG (Gdańsk)

10.00–10.10 mgr Agnieszka Lindenhayn-Fiedorowicz (Berlin), Nowe edycje z serii „Schlösser und Gärten der Neumark / Zamki i Ogrody Nowej Marchii” oraz „Zamki i ogrody województwa zachodniopomorskiego / Schlösser und Gärten der Wojewodschaft Westpommern” 
10.10–10.20 mgr Camilla Brantl (Wiedeń), Rywalizacja czy kooperacja? Międzynarodowe kontakty branży meblarskiej między Dreznem, Brnem a Poznaniem 
10.20–10.30 mgr Patrick Golenia (Berlin), Hidden Treasures – uwidoczniona historia sztuki. Uwagi dotyczące ponownego wypłynięcia części inwentarza pałacu Carlsruhe (Pokój) 
10.30–10.40 mgr Krystyna Rypniewska (Koszalin), Polsko-niemiecki projekt badawczy „Witrażownictwo na Pomorzu Zachodnim”
10.40–10.50 mgr Paulina Łuczak (Poznań), Wychowanie estetyczne w zakresie sztuk plastycznych w zaborze pruskim w latach 1815–1918. Sztuka na niemieckiej prowincji 
10.50–11.00 mgr Magdalena Michalik (Gdańsk), Metanarracje w ujęciu postkolonialnym i postmodernistycznym w badaniach muzeologicznych Prus XIX i XX wieku – studia metodologiczne

11.00–11.10 przerwa kawowa

11.10–11.20 dr Małgorzata Popiołek-Roßkamp (Berlin), Przypadek historii transnacjonalnej? Antysemityzm i architekci w Polsce w latach 30. XX wieku
11.20–11.30 mgr Karolina Jara (Wrocław), dr Aleksandra Paradowska (Poznań), dr Annika Wienert (Bonn), Architektura i urbanistyka nazistowska w Europie Środkowo-Wschodniej. Nieformalna polsko-niemiecka interdyscyplinarna współpraca badawcza – nowe sposoby wymiany naukowej?
11.30–11.40 mgr Juliane Niklas (Monachium), Muzeum Historii Ukrainy w II Wojnie Światowej w Kijowie. Rzeczy wojenne 
11.40–11.50 mgr Julia Błaszczyńska (Poznań), Rywalizacja czy kooperacja? Międzynarodowe kontakty branży meblarskiej między Dreznem, Brnem a Poznaniem
11.50–12.00 dr Agata Gabiś (Wrocław), Wrocławska Galeria „Hutmen”, czyli współpraca ludzi sztuki i techniki
12.00–12.10 mgr Tabitha Redepenning (Marburg), Autentyczność miejska w Szczecinie. Miasto „nowoczesne” czy „historyczne”?

12.10–13.00 przerwa na lunch 

13.00–17.00 wycieczka do Stargardu 
dr Małgorzata Gwiazdowska (Szczecin), Konserwacja kolegiaty Mariackiej w Stargardzie w latach 2020–2023
dr hab. Marcin Majewski, prof. US (Szczecin), Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie

 

 

ORGANIZATORZY 
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Pomorskie Muzeum Krajowe w Greifswaldzie 
Stowarzyszenie Historyków Sztuki (Oddział w Szczecinie)
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

PARTNERZY
Akademia Sztuki w Szczecinie
Willa Lentza

PATRONAT HONOROWY
Cornelia Pieper – Konsul Generalna Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku
Olgierd Geblewicz – Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego
Piotr Krzystek – Prezydent Miasta Szczecin

SPONSORZY 
Bank PKO BP – mecenas Muzeum Narodowego w Szczecinie
Fundacja Böckler – Mare Balticum
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Rada Naukowa im. Johanna Gottfrieda Herdera 
Stowarzyszenie Historyków Sztuki (Zarząd w Warszawie) 
Szczecińska Energetyka Cieplna
Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego

 

 

 

Das gemeinsame Kulturerbe

29. Tagung des Arbeitskreises deutscher und polnischer Kunsthistoriker und Denkmalpfleger Stettin/Szczecin, 28. September – 1. Oktober 2022

Das Museum in Mitteleuropa als Ort von Spannungen, als Konfliktfeld und Dialograum
Dinge – Akteure – Räume

 

PROGRAM

Mittwoch, 28.09.2022

Nationalmuseum Stettin, ul. Wały Chrobrego 3

17.00–19.00 Gastvortrag Prof. Dr. Bénédicte Savoy (Berlin): Die unsichtbare Zeit. Die Vergangenheit von Museen in Gegenwart und Zukunft
Moderation: Prof. Dr. Aleksandra Lipińska (Köln)

 

 

Donnerstag, 29.09.2022

Nationalmuseum Stettin, ul. Wały Chrobrego 3

9.00–10.00 Anmeldung der Teilnehmer
10.00–10.10 Grußworte 
Lech Karwowski M.A., Direktor des Nationalmuseums Stettin
Dr. Ruth Slenczka, Direktorin des Pommerschen Landesmuseums in Greifswald
Prof. Dr. Piotr Korduba, Arbeitskreis deutscher und polnischer Kunsthistoriker und Denkmalpfleger, Direktor des Instituts für Kunstgeschichte der Adam-Mickiewicz-Universität in Posen/Poznań 

I. Zur Museumsgeschichte 
Moderation: Dr. Dietmar Popp (Marburg)

10.10–10.30 Prof. Dr. Ewa Manikowska (Warschau), Übergänge. Auf dem Weg zu einer Museumsgeschichte in Polen 
10.30–10.50 Dr. Laima Laučkaitė (Vilnius), Das Erbe des Litauischen Nationalmuseums für Kunst. Störende Metamorphosen 
10.50–11.10 Dr. Aldona Tołysz (Warschau), Wissensaustausch oder Nachahmung? Tschechoslowakische, deutsche und polnische Museen in der Zwischenkriegszeit – eine Perspektive der Kontakte zwischen Museumsfachleuten aus der Region 
11.10–11.30 Dr. Milena Woźniak-Koch (Berlin), Schenkung – Ende oder Vernichtung der Sammlung? Das Museum und die Dialektik von privatem und institutionellem Sammeln
11.30–11.50 Dr. Ruth Slenczka (Greifswald), Pommern – Pomorze – Land am Meer. Das Pommersche Landesmuseum in Greifswald und das Nationalmuseum Stettin an der gemeinsamen Arbeit an der Geschichte 

11.50–12.10 Diskussion 
12.10–12.20 Kaffeepause 

II. Bewegliche Dinge 
Moderation: Dr. Dariusz Kacprzak (Stettin/Szczecin)

12.20–12.40 Bartol Fabijanić M.A. (Zagreb), Provenienzforschung zu den Gemälden aus der Strossmayer-Galerie Alter Meister in Zagreb, zusammengetragen als Folge des Zweiten Weltkriegs 
12.40–13.00 Piotr Borusowski M.A. (Warschau), Berlin – Breslau – Warschau. Die Geschichte der Zeichnungen von Adolph Menzel (1815–1905) in der Sammlung des Nationalmuseums Warschau
13.00–13.20 Dr. Urszula Bończuk-Dawidziuk (Breslau/Wrocław), Das verstreute Erbe der Universität. Provenienzforschung im Museum der Universität Breslau
13.20–13.40 Prof. Dr. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska (Warschau), Die Entstehung und Verlagerung von Objekten der orthodoxen Kunst in Polen im 20. Jahrhundert

13.40–14.00 Diskussion 
14.00–15.00 Mittagspause 

III. Kriegsdinge 
Moderation: Prof. Dr. Hanna Grzeszczuk-Brendel (Posen/Poznań)

15.00–15.20 Dr. Anna Ziemlewska (Warschau), Das Schicksal der Wilanów-Sammlung (1939–1944)
15.20–15.40 Prof. Dr. Giedrė Jankevičiūtė (Vilnius), Zeitgenössische Kunst in nationalen Sammlungen. Die Integration der Kunst in Vilnius in das litauische künstlerische Erbe 1939–1944
15.40–16.00 Dr. Renata Komić Marn (Laibach/Ljubljana), Verloren in einem Museum. Kulturerbe aus den Collecting Points des Zweiten Weltkriegs in Slowenien

16.00–16.30 Diskussion 

Abendprogramm 
Villa Lentz, al. Wojska Polskiego 84

18.00–18.20 Prof. Dr. Aleksandra Lipińska (Köln), Buchpräsentation nach der 28. Tagung des Arbeitskreises deutscher und polnischer Kunsthistoriker*innen und Denkmalpfleger*innen, Wege und Kontaktzonen. Kunstmobilität und -austausch in Ostmittel- und Nordosteuropa / Routes and contact zones. Artistic mobility and exchange in Central Eastern and North Eastern Europe, ed. A. Lipińska, U. Nürnberger i B. Störtkuhl, Warszawa 2022
18.20–19.00 Michał Dębowski M.A. (Stettin/Szczecin), Konservierung und Revalorisierung der Villa Lentz 2018–2019
19.00 Konzert des Deutsch-Polnischen Chors „Horyzont“ (Brüssow) und Bankett

 

 

Freitag, 30.09.2022

Nationalmuseum Stettin, ul. Wały Chrobrego 3

9.00 Einführung in den zweiten Konferenztag 

IV. Im Schatten totalitärer Regime
Moderation: Dr. habil. Jakub Adamski (Warschau)

9.10–9.30 Tobias Haberkorn M.A. (Giessen), Expansion statt Revolution. Sowjetische Landeskundemuseen in den 1920er Jahren  
9.30–9.50 Alina Pavasarytė M.A. (Vilnius), Sakralmuseen in Kirchen als Orte des Konflikts und des Dialogs. Erfahrungen aus Vilnius
9.50–10.10 Dr. Mariana Levytska (Lemberg/L´viv), Widerstand gegen den Totalitarismus durch die Rettung von Kunstwerken. Pavlo Zholtovskyys Weg als Kunsthistoriker (1904–1986)

10.10–10.30 Kaffeepause 

Moderation: Dr. Małgorzata Gwiazdowska (Stettin/Szczecin)
10.30–10.50 Dr. Caroline Flick (Berlin), Gegenständlichkeit. Otto Holtzes Gemälde – Einkäufe für das Stadtmuseum Stettin
10.50–11.10 Dr. Karolina Zychowicz (Warschau), Die Kulturpolitik der Volksrepublik Polen und das Ausstellungswesen. Die Galerie ZBKA „Zachęta“ unter der Leitung von Gizela Szancerowa
11.10–11.30 Stanisław Welbel M.A. (Warschau), Käthe Kollwitz 1951/2019 – die Geschichte zweier Ausstellungen in der Galerie Zachęta

11.30–12.00 Diskussion 
12.00–12.20 Kaffeepause 

V. Grenzstudien 
Moderation: Dr. habil. Beate Störtkuhl (Oldenburg)

12.20–12.40 Christina Flöhr M.A. (Frankfurt an der Oder), Zwischen Volkskunde und Propaganda. Die Vermittlung von Identität in den östlichen preußischen Landesmuseen 1920–1945
12.40–13.00 Dr. Szymon Piotr Kubiak (Stettin/Szczecin), Die Rolle des Provinzialmuseums Pommerscher Altertümer / Pommerschen Landesmuseums in Stettin im Kontext der Grenzlandproblematik. Ausstellungsarchitektur und der imaginierte Raum (1928–1945)
13.00–13.20 Dr. Timo Saalmann (Fürth), Die Neuerfindung Preußens und die Anfänge der Stiftung Preußischer Kulturbesitz im Kalten Krieg

13.20–13.40 Kaffeepause 

Moderation: Prof. Dr. Piotr Korduba (Posen/Poznań)
13.40–14.00 Maksymilian Loth-Hill M.A. (Durham), Museen in den „wiedergewonnenen Gebieten“. Eine Skizze zur museologischen Entwicklung in Pommern und Niederschlesien 1945–1956
14.00–14.20 Anna Kolářová M.A. (Regensburg–Prag), „Unsere Deutschen“? Herausforderungen bei der Musealisierung der Geschichte der Sudetendeutschen in Tschechien und in Deutschland
14.20–14.40 Dr. Maciej Gugała (Berlin), Ausstellung als Feld der Streitbeilegung. Der Fall der Dauerausstellung des „Dokumentationszentrums Flucht, Vertreibung, Versöhnung“ in Berlin

14.40–15.10 Diskussion 
15.10–16.10 Mittagspause 

VI. Der Raum des Museums – das Museum im Raum
Moderation: Dr. Szymon Piotr Kubiak (Stettin/Szczecin)

16.10–16.30 Dr. Marina Beck (Erlangen), Die Präsentation der Nation im Stadtraum. Militärmuseen als Erinnerungs- und Inszenierungsorte der nationalen Geschichte
16.30–16.50 Dr. Magdalena Kunińska (Krakau), Zwischen Ost und West. Transnationale Diskussionen zum Sammeln und Ausstellen ruthenischer Kunst in Krakau und Lemberg um 1900
16.50–17.10 Dr. Arne Lindemann (Berlin), Germanen – Slawen – Deutsche. Die Erzählung zur „Ethnogenese des deutschen Volkes“ in den Urgeschichtsmuseen der DDR 
17.10–17.30 Dr. Magdalena Wróblewska (Warschau), Die Afrikanische Sammlung und ihre Aufstellung im Ethnografischen Nationalmuseum Warschau

17.30–18.00 Diskussion und Schlusswort 

Nationalmuseum Stettin - Museum für Zeitgenössische Kunst
19.00 - 20.30 Ausstellungseröffnung "FOGTTPERSZKO. Künstler von stillstehenden Häusern. Andrzej Fogtt & Jarosław Perszko" 

 

Samstag, 01.10.2022

Nationalmuseum Stettin, ul. Wały Chrobrego 3

Infobörse 
Moderation: Prof. Dr. Rafał Makała (Danzig/Gdańsk)

10.00–10.10 Agnieszka Lindenhayn-Fiedorowicz M.A. (Berlin), Neuerscheinungen aus den Editionsreihen „Schlösser und Gärten der Neumark / Zamki i Ogrody Nowej Marchii“ und „Zamki i ogrody województwa zachodniopomorskiego / Schlösser und Gärten der Woiwodschaft Westpommern“ 
10.10–10.20 Camilla Brantl M.A. (Wien), Die Dresdner Skulpturensammlung – Sammeln, Bewahren, Aufstellen
10.20–10.30 Patrick Golenia M.A. (Berlin), Hidden Treasures – Die sichtbargemachte Kunstgeschichte. Bemerkungen zu wiederaufgetauchten Teilen des Carlsruher Schlossinventars
10.30–10.40 Krystyna Rypniewska M.A. (Köslin/Koszalin), Das deutsch-polnische Forschungsprojekt „Glasmalerei in Westpommern“ 
10.40–10.50 Paulina Łuczak M.A. (Posen/Poznań), Ästhetische Bildung (bildende Kunst) im preußischen Teilungsgebiet Polens in den Jahren 1815–1918. Kunst in der deutschen Provinz
10.50–11.00 Magdalena Michalik M.A. (Danzig/Gdańsk), Metanarrative aus postkolonialer und postmoderner Perspektive. Methodologische Ansätze zur Erforschung der Museologie im Preußen des 19. und 20. Jahrhunderts

11.00–11.10 Kaffeepause

11.10–11.20 Dr. Małgorzata Popiołek-Roßkamp (Berlin), Ein Fall für transnationale Geschichte? Antisemitismus und Architekten in Polen der 1930er Jahre
11.20–11.30 Karolina Jara M.A. (Breslau/Wrocław), Dr. Aleksandra Paradowska (Posen/Poznań), Dr. Annika Wienert (Bonn), NS-Architektur und Stadtplanung in Ostmitteleuropa. Informelle deutsch-polnische interdisziplinäre Forschungskooperationen – Neue Wege des wissenschaftlichen Austausches?
11.30–11.40 Juliane Niklas M.A. (München), Das Museum der Geschichte der Ukraine im Zweiten Weltkrieg in Kyïv. Kriegsdinge
11.40–11.50 Julia Błaszczyńska M.A. (Posen/Poznań), Wettbewerb oder Kooperation? Internationale Kontakte der Möbelindustrie zwischen Dresden, Brünn und Posen
11.50–12.00 Dr. Agata Gabiś (Breslau/Wrocław), Die Galerie „Hutmen“ in Wrocław, eine Zusammenarbeit zwischen Kunst- und Technikschaffenden 
12.00–12.10 Tabitha Redepenning M.A. (Marburg), Urbane Authentizität in Stettin. „Moderne“ oder „historische“ Stadt?

12.10–13.00 Lunchpause 

13.00–17.00 Exkursion nach Stargard 
Dr. Małgorzata Gwiazdowska (Stettin/Szczecin), Die Konservierung der Stiftskirche St. Marien in Stargard 2020–2023
Prof. Dr. Marcin Majewski (Stettin/Szczecin), Museum für Archäologie und Geschichte in Stargard

 

 

ORGANISATOREN 
Nationalmuseum Stettin
Pommersches Landesmuseum in Greifswald 
Verband der Kunsthistoriker in Polen, Zweigstelle Stettin 
Institut für Kunstgeschichte der Adam-Mickiewicz-Universität Posen

PARTNER 
Kunstakademie Stettin
Villa Lentz, Stettin

SCHIRMHERRSCHAFT 
Cornelia Pieper – Generalkonsulin der Bundesrepublik Deutschland in Danzig 
Olgierd Geblewicz – Marschall der Woiwodschaft Westpommern 
Piotr Krzystek – Stadtpräsident von Stettin

FÖRDERER
Bank PKO BP – Mäzen des Nationalmuseums Stettin
Böckler-Mare-Balticum-Stiftung
Johann-Gottfried-Herder-Forschungsrat 
Marschallamt der Woiwodschaft Westpommern
SEC – Stettiner Thermische Energetik 
Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit 
Verband der Kunsthistoriker in Polen, Hauptstelle Warschau 

 

 

Shared Heritage

29th Conference of the Working Group of Polish and German Art Historians and Restorers, Szczecin, September 28th – October 1st 2022

The Museum as a Place of Tension, Arena of Conflict and Space of Dialogue in Central Europe
Objects – Actors – Spaces

 

PROGRAM

Wednesday, 28/09/2022

The National Museum in Szczecin, ul. Wały Chrobrego 3

17.00–19.00 guest lecture by Prof. Bénédicte Savoy (Berlin): The Invisible Time. The past of museums in the present and future
Chair: Prof. Aleksandra Lipińska (Cologne)

 

 

Thursday, 29/09/2022 

The National Museum in Szczecin, ul. Wały Chrobrego 3

9.00–10.00 registration of the participants
10.00–10.10 Greetings
Lech Karwowski, MA – director of the National Museum in Szczecin
Ruth Slenczka, PhD – director of the Pomeranian State Museum in Greifswald
Prof. Piotr Korduba – Working Group of Polish and German Art Historians and Restorers, director of the Institute of Art History, Adam Mickiewicz University in Poznań

I. Towards a History of Museums
Chair: Dietmar Popp, PhD (Marburg)

10.10–10.30 Prof. Ewa Manikowska (Warsaw), Transitions: Towards a History of Museums in Poland
10.30–10.50 Laima Laučkaitė, PhD (Vilnius), Heritage of Lithuanian National Museum of Art: Disruptive Metamorphoses
10.50–11.10 Aldona Tołysz, PhD (Warsaw), Exchange of knowledge or imitation? Czechoslovak, German and Polish museum in the 1920s and 1930s in the reports of museum’s workers from the region
11.10–11.30 Milena Woźniak-Koch, PhD (Berlin), Donation: Collection’s Culmination or Annihilation?  Museum and the Dialectics of Private and Institutional Collecting
11.30–11.50 Ruth Slenczka, PhD (Greifswald), Pommern – Pomorze – country by the sea: Dealing with the common history and the creation of permanent exhibitions in Greifswald and Stettin as a German-Polish cooperation project

11.50–12.10 discussion
12.10–12.20 coffee break

II. Movable Things
Chair: Dariusz Kacprzak, PhD (Szczecin)

12.20–12.40 Bartol Fabijanić, MA (Zagreb), Provenance research of the paintings from Strossmayer Gallery of Old Masters in Zagreb musealized in the aftermath of the Second World War
12.40–13.00 Piotr Borusowski, MA (Warsaw), Berlin – Wrocław – Warsaw. History of Adolph Menzel’s (1815–1905) Drawings in the Collection of the National Museum in Warsaw
13.00–13.20 Urszula Bończuk-Dawidziuk, PhD (Wrocław), The scattered university legacy. Provenance research in the Museum of the University of Wrocław
13.20–13.40 Prof. Aleksandra Sulikowska-Bełczowska (Warsaw), The origin and relocations of objects of the Orthodox art in Poland in the 20th century

13.40–14.00 discussion
14.00–15.00 lunch break

III. War Things
Chair: Prof. Hanna Grzeszczuk-Brendel (Poznań)

15.00–15.20 Anna Ziemlewska, PhD (Warsaw), The fate of the Wilanów collection (1939–1944)
15.20–15.40 Prof. Giedrė Jankevičiūtė (Vilnius), Contemporary Art in National Collections: Integration of Vilnius Art into the Lithuanian Artistic Heritage in 1939–1944
15.40–16.00 Renata Komić Marn, PhD (Ljubljana), Lost in a museum. Cultural heritage originating from WWII Collecting Points in Slovenia

16.00–16.30 discussion

Evening programme
Lentz Villa, al. Wojska Polskiego 84

18.00–18.20 Prof. Aleksandra Lipińska (Cologne), book presentation of the 28th Conference of the Working Group of Polish and German Art Historians and Restorers: Wege und Kontaktzonen. Kunstmobilität und -austausch in Ostmittel- und Nordosteuropa / Routes and contact zones. Artistic mobility and exchange in Central Eastern and North Eastern Europe, ed. A. Lipińska, U. Nürnberger i B. Störtkuhl, Warszawa 2022
18.20–19.00 Michał Dębowski, MA (Szczecin), Conservation and revalorization of the Lentz Villa, 2018–2019
19.00 concert by the German-Polish Choir “Horyzont” (Brüssow) and banquet

 

Friday, 30/09/2022

The National Museum in Szczecin, ul. Wały Chrobrego 3

9.00 introduction to the second day of the conference

IV. In the shadow of totalitarian regimes
Chair: Jakub Adamski, DSc (Warsaw)

9.10–9.30 Tobias Haberkorn, MA (Giessen), Expansion instead of revolution. Soviet regional museums in the 1920s
9.30–9.50 Alina Pavasarytė, MA (Vilnius), Ecclesiastical Heritage as Object of Conflict and Dialogue: The Vilnius Cathedral Case
9.50–10.10 Mariana Levytska, PhD (Lviv), Resist to totalitarianism by saving works of art: Pavlo Zholtovskyy’s art historian trajectory (1904–1986)

10.10–10.30 coffee break

Chair: Małgorzata Gwiazdowska, PhD (Szczecin)
10.30–10.50 Caroline Flick, PhD (Berlin), Concreteness. Otto Holtze’s Painting Purchases for the Szczecin City Museum
10.50–11.10 Karolina Zychowicz, PhD (Warsaw), Exhibitions and cultural policy of the People’s Republic of Poland. CBWA “Zachęta” during the management of Gizela Szancerowa
11.10–11.30 Stanisław Welbel, MA (Warsaw), Käthe Kollwitz, 1951/2019: history of two exhibitions at Zachęta

11.30–12.00 discussion
12.00–12.20 coffee break

V. Border Studies
Chair: Beate Störtkuhl, DSc (Oldenburg)

12.20–12.40 Christina Flöhr, MA (Frankfurt/Oder), Between Folklore and Propaganda. Conveying Identity in Eastern Prussian State Museums, 1920–1945
12.40–13.00 Szymon Piotr Kubiak, PhD (Szczecin), Provincial Museum of Pomeranian Antiquities / Pomeranian State Museum in Szczecin towards the borderland problem. Exhibition architecture and the imagined space, 1928–1945
13.00–13.20 Timo Saalmann, PhD (Fürth), (Re-)Inventing Prussia in the Cold War. The Prussian Cultural Heritage Foundation

13.20–13.40 coffee break
Chair: Prof. Piotr Korduba (Poznań)

13.40–14.00 Maksymilian Loth-Hill, MA (Durham), Museums in the ‘reclaimed lands’: an outline sketch of museological development in Pomerania and Lower Silesia, 1945–1956
14.00–14.20 Anna Kolářová, MA (Regensburg/Prague), ”Our Germans“? Challenges in the Musealisation of the History of the Sudeten Germans in the Czech Republic and in Germany 14.20–14.40 Maciej Gugała, PhD (Berlin), Exhibition as a Field of Dispute Mitigation: The Case of the Permanent Exhibition of the Documentation Centre for Displacement, Expulsion, Reconciliation in Berlin

14.40–15.10 discussion
15.10–16.10 lunch break

VI. The Space of a Museum – the Museum in Space
Chair: Szymon Piotr Kubiak, PhD (Szczecin)
16.10–16.30 Marina Beck, PhD (Erlangen), The presentation of the nation in urban space. Military museums as places of remembrance and staging of national history
16.30–16.50 Magdalena Kunińska, PhD (Krakow), Between East and West transnational discuss on collecting and displaying Ruthenian Art in Krakow and Lemberg around 1900
16.50–17.10 Arne Lindemann, PhD (Berlin), Teutons – Slavs – Germans. The story of the “ethnogenesis of the German people” in the prehistory museums of the GDR
17.10–17.30 Magdalena Wróblewska, PhD (Warsaw), African Collection and its Display in the National Ethnographic Museum in Warsaw
17.30–18.00 discussion and conference summary

The National Museum in Szczecin — The Museum of Contemporary Art

19.00 - 20.30 Exhibition opening "FOGTTPERSZKO. Artists of Immoblie HousesAndrzej Fogtt & Jarosław Perszko"

 

Saturday, 01/10/2022

The National Museum in Szczecin, ul. Wały Chrobrego 3

Info Exchange
Chair: Prof. Rafał Makała (Gdańsk)

10.00–10.10 Agnieszka Lindenhayn-Fiedorowicz, MA (Berlin), New editions of the series “Schlösser und Gärten der Neumark / Zamki i Ogrody Nowej Marchii” and “Zamki i ogrody województwa zachodniopomorskiego / Schlösser und Gärten der Wojewodschaft Westpommern”
10.10–10.20 Camilla Brantl, MA (Vienna), The Dresden Sculpture Collection – Collect, conserve, display
10.20–10.30 Patrick Golenia, MA (Berlin), Hidden Treasures – The history of art made visible. Remarks on reappearing parts of the Carlsruhe/Pokój Castle inventory
10.30–10.40 Krystyna Rypniewska, MA (Koszalin), Polish-German research project “Stained Glass in Western Pomerania”
10.40–10.50 Paulina Łuczak, MA (Poznań), Aesthetic education in the visual arts in the Prussian partition from 1815 to 1918: fine arts in the German province
10.50–11.00 Magdalena Michalik, MA (Gdańsk), Metanarratives in postcolonial and postmodern terms: Museology of 19th and 20th century Prussia – methodological research

11.00–11.10 coffee break

Chair: Szymon Piotr Kubiak, PhD (Szczecin)
11.10–11.20 Małgorzata Popiołek-Roßkamp, PhD (Berlin), A case of transnational history? Antisemitism and architects in Poland in the 1930s
11.20–11.30 Karolina Jara, MA (Wrocław), Aleksandra Paradowska, PhD (Poznań), Annika Wienert, PhD (Bonn), Nazi architecture and urban planning in East Central Europe. Informal German-Polish interdisciplinary research cooperation: new ways of scientific exchange?
11.30–11.40 Juliane Niklas, MA (Munich), The Museum of the History of Ukraine in the Second World War in Kyïv: Things of War
11.40–11.50 Julia Błaszczyńska, MA (Poznań), Rivalry or cooperation? International contacts of the furniture industry between Dresden, Brno and Poznań
11.50–12.00 Agata Gabiś, PhD (Wrocław), Wrocław Gallery “Hutmen”, or cooperation of people of art and technology
12.00–12.10 Tabitha Redepenning, MA (Marburg), Urban Authenticity in Szczecin

12.10–13.00 lunch break

13.00–17.00 trip to Stargard
Małgorzata Gwiazdowska, PhD (Szczecin), Conservation of St. Mary’s Collegiate Church in Stargard, 2020–2023
Prof. Marcin Majewski (Szczecin), Museum of Archaeology and History in Stargard

 

 

ORGANIZERS
National Museum in Szczecin
Pomeranian State Museum in Greifswald
Association of Art Historians in Poland (Branch Office in Szczecin)
Institute of Art History of Adam Mickiewicz University in Poznań

PARTNERS
Academy of Art in Szczecin
Lentz Villa

AUSPICES
Cornelia Pieper – Consul General of Federal Republic of Germany in Gdańsk
Olgierd Geblewicz – Marshal of the West Pomeranian Voivodeship
Piotr Krzystek – Mayor of Szczecin

SPONSORS
Association of Art Historians in Poland (Board in Warsaw)
Bank PKO BP – Sponsor of the National Museum in Szczecin
Böckler Mare Balticum Foundation
Foundation for Polish-German Cooperation
Johann Gottfried Herder Research Council
Marshal Office of the West Pomeranian Voivodeship
SEC – Szczecin Thermal Energetics