Civitas et urbs Stetinum. Karty z dziejów północnej części miasta

Dzieje Szczecina od dawna stanowią przedmiot badań naukowych. Jeszcze pół wieku temu najważniejsze w tych studiach były przekazy pisane, obecnie coraz wyraźniej uwidocznia się rola materiałów archeologicznych. Potrzeba gromadzenia i opieki nad materialnymi świadectwami dawnych epok sięga pierwszej połowy XIX wieku.

Nikt jednak nie mógł wówczas przypuszczać, że przedmioty średniowieczne i nowożytne pozyskiwane metodami archeologicznymi będą liczone w setkach i tysiącach egzemplarzy, stanowiąc podstawowe źródła do badań nad dawnym życiem codziennym jako doskonałe uzupełnienie informacji zawartych w przekazach historycznych.

Historia miasta była także przedmiotem żywego zainteresowania szczecińskiego muzealnictwa. Najdobitniejszym tego wyrazem było powołanie w Muzeum Narodowym w Szczecinie Oddziału Muzeum Historii Szczecina, w którym prezentowane są jego dzieje od początku średniowiecza do czasów współczesnych, ilustrowane także przedmiotami wydobytymi z ziemi.

Badania wykopaliskowe, prowadzone na obszarze Starego Miasta od kilku dziesięcioleci, są pierwszym etapem prac nad rekonstrukcją historii Szczecina. Z punktu widzenia archeologii, do tej pory w sposób systematyczny ich wyniki wykorzystywano jedynie w zakresie wczesnego średniowiecza. Rozmaitość i zasobność źródeł archeologicznych, przede wszystkim zbiorów znajdujących się obecnie w Muzeum Narodowym w Szczecinie, które obejmują czasy nawet po XIX wiek, była przesłanką do powstania projektu zakładającego systematyczne opracowywanie i publikację wyników badań archeologicznych z kolejnych obszarów Starówki. Projekt zatytułowano Civitas et urbs Szczecin. Od średniowiecza do współczesności. Jako pierwszy do kompleksowych badań interdyscyplinarnych wytypowano kwartał I, położony w północno-wschodniej, nadodrzańskiej części dzisiejszego Podzamcza.

Wystawa Civitas et urbs Stetinum. Karty z dziejów północnej części miasta obrazuje zagadnienia wybrane z bogatej problematyki podejmowanej w projekcie, których publikacja jest zaplanowana na przyszły rok. Na ekspozycji są prezentowane rzeczy osobiste mieszkańców (Res propriae), unikatowa tarcza wczesnośredniowieczna odkryta pomiędzy konstrukcjami wczesnośredniowiecznego wału obronnego (Arma et gloria), przedmioty z wyposażenia domów (Res domesticae), kuchni i jadalni (Apud mensam) oraz ilustrujące pracę dawnych mieszczan (Labor cotidianus). W publikacji, która jednocześnie jest przewodnikiem po ekspozycji i katalogiem prezentowanych na niej zabytków, w sposób popularyzatorski zostały przedstawione rezultaty badań nad tymi zagadnieniami, najczęściej pomijanymi przez inne źródła historyczne.

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3
otwarcie wystawy: 26 marca 2015 (czwartek), godzina 17.00, wstęp wolny
wystawa czynna: 26 marca – 23 lipca 2015
godziny otwarcia: wtorek, środa, czwartek, sobota 10.00–18.00; piątek, niedziela 10.00–16.00
bilety: normalne 10 zł / ulgowe 5 zł / rodzinne 15 zł / wstęp wolny w soboty
kurator: dr Anna B. Kowalska (Muzeum Narodowe w Szczecinie)
organizator: Muzeum Narodowe w Szczecinie – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Zachodniopomorskiego współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
patronat medialny: Kurier Szczeciński, TVP Szczecin, Echo Szczecina, wSzczecinie.pl, Szczecin Główny, elewatorKultury.org