Rembrandt w Szczecinie

Rembrandt w Szczecinie to pierwsza w historii Muzeum Narodowego w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim prezentacja jednego z dzieł najwybitniejszego holenderskiego malarza.

Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem – powstały w 1638 roku, wykonany techniką olejną na desce dębowej o wymiarach 42,2 x 65,5 cm obraz Rembrandta Harmenszoona van Rijna (1606 Lejda – 1669 Amsterdam)

ze zbiorów Fundacji Książąt Czartoryskich w Krakowie – jest jednym z zaledwie sześciu znanych na świecie pejzaży, które wyszły spod pędzla artysty. Dzieło jest także jednym z trzech bezspornych prac malarskich XVII-wiecznego mistrza znajdujących się w polskich zbiorach publicznych. Pozostałe dwa, powstałe w 1641 roku, Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie, pochodzą z kolekcji rodziny Lanckorońskich. Zostały one ofiarowane przez profesor Karolinę Lanckorońską w hołdzie Rzeczpospolitej Wolnej i Niepodległej i znajdują się w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie.

Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem został zakupiony w 1774 roku na aukcji w Paryżu i przewieziony do Polski przez Jana Piotra Norblina. W 1813 roku dzieło nabyła Izabela Czartoryska i umieściła w ukończonym cztery lata wcześniej Domku Gotyckim w Puławach. Po upadku powstania listopadowego obraz wywieziono do Paryża. Powróciwszy do Polski w 1876 roku, trafił, podobnie jak cała kolekcja książąt Czartoryskich, do Krakowa. W 1939 roku obraz wraz z innymi skarbami kultury został zagrabiony przez Niemców. Po wojnie, dzięki staraniom Karola Estreichera, został rewindykowany do Polski i zwrócony Muzeum Narodowemu w Krakowie. Obecnie, stanowiąc własność Fundacji Książąt Czartoryskich, pozostaje pod opieką krakowskiego Muzeum Narodowego.

Barokowy obraz przedstawia fantastyczny krajobraz – potężne drzewa o poskręcanych konarach umieszczone na pierwszy planie, które dzielą kompozycję na dwie asymetryczne części: z prawej strony dostrzec można leśną drogę z dwiema grupami postaci, z lewej zaś ukazany został, rozświetlony złocistymi promieniami zachodzącego słońca, rozległy pejzaż z polami opadającymi ku rzece, odległymi wzgórzami oraz miastem u ich podnóża. W oddali trwa budząca niepokój nawałnica. Całość utrzymana w lekko przytłumionym kolorycie, w którym dominują tony brunatne, zielonkawe oraz świetliste żółto-złociste. Silny kontrast fragmentów obrazu – pogrążonych w mroku oraz intensywnie oświetlonych – buduje pełen napięcia nastrój kompozycji. Operowanie światłocieniem jest wyrazem najwyższego kunsztu artysty i popisem jego warsztatowej wirtuozerii. Szkicowa, pełna swobody technika malarska została dopełniona starannym, precyzyjnym opracowaniem szczegółów w przedstawieniu bohaterów biblijnej przypowieści oraz widocznego na pierwszym planie krzewu ostu.

Dzieło Rembrandta, będące ilustracją przypowieści o miłosiernym Samarytaninie z Ewangelii świętego Łukasza (Łk 10, 30–37), stanowi mistrzowskie powiązanie dramatyzmu ludzkiego losu z wywołanym burzą nastrojem grozy i tajemniczości natury. To przeciwstawienie ciemności, zła i obojętności światłu, dobru i miłosierdziu. Sens biblijnej przypowieści w obrazie holenderskiego mistrza zyskuje wymiar kosmologicznej, uniwersalnej wizji moralnej. W postaci Samarytanina, stanowiącego personifikację cnoty chrześcijańskiego miłosierdzia i miłości bliźniego, umieszczonej pośród burzy, pojmowanej symbolicznie jako pełna dramatycznych napięć zmienność ludzkiego losu, można odnaleźć metaforę conditio humanae, ludzkiego życia ocierającego się o śmierć, od której ratunkiem stać się może Caritas, cnota miłosierdzia – chrześcijańska miłość do bliźniego i Boga, stanowiąca istotę prawdziwej pobożności i protestanckie kryterium zbawienia duszy.

oprac. Krystyna Milewska, Dariusz Kacprzak

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3
otwarcie: 31 stycznia 2015 (sobota), godzina 17.00, wstęp wolny
wystawa czynna: do 16 sierpnia 2015
godziny otwarcia: wtorek, środa, czwartek, sobota 10.00–18.00, piątek, niedziela 10.00–16.00
bilety: normalne 10 zł / ulgowe 5 zł / rodzinne 15 zł / wstęp wolny w soboty
kuratorzy: Krystyna Milewska, Dorota Obalek, dr Dariusz Kacprzak
organizator: Muzeum Narodowe w Szczecinie – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Zachodniopomorskiego współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
współorganizator: Fundacja Książąt Czartoryskich 
partnerzy:  Szczecińska Energetyka Cieplna, Inlogic, Browar Stara Komenda, Paprika Studio
patronat honorowy: Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz

okladka rembrandt w szczecinie publikacja

Zajęcia dla szkół i przedszkoli

Warsztaty muzealne ABC malarstwa

Podczas zajęć dzieci wyruszą ze szkicownikiem i ołówkiem w podróż do fascynującego świata sztuki i poszukają odpowiedzi na wiele pytań związanych z pracą malarza. Zanalizują kolory ukryte na palecie malarskiej, dotkną różnych faktur materiałów, dowiedzą się, czym różni się portret od autoportretu. Poznają też takie pojęcia jak kompozycja, gama barwna, światłocień, faktura, szkic, terpentyna, olej lniany, barwnik, rekwizyty, blejtram, szpachelka, płótno, werniks, impast. 
Warsztaty mają na celu przygotowanie dzieci do świadomego odbioru sztuki oraz zjawisk związanych z kulturą i tradycją poprzez uczestniczenie w procesie twórczym. Składają się z części merytorycznej, nawiązującej do prezentowanego w muzeum obrazu Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta Harmenszoona van Rijna, oraz z części plastycznej. Rozbudzają wyobraźnię i wrażliwość, prowokują najmłodszych do samodzielnego, twórczego myślenia. Pokazują, w jaki sposób powstają dzieła sztuki i jakimi technikami posługują się ich autorzy. Zajęcia kierowane są do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Termin ustalany jest indywidualnie z każdą grupą.

Prowadząca: Agata Kamińska
Miejsce: Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3
Czas: 120 min
Zapisy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 91 43 15 277
Wstęp: 10 zł od osoby

Informacje na temat wydarzeń towarzyszących prezentacji dzieła:
Dział Edukacji Muzeum Narodowego w Szczecinie
tel. (+48) 797 400 438
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

  • Rembrandt w Szczecinie
  • Autor: Brak danych
  • Rembrandt w Szczecinie
  • Autor: Brak danych
  • Rembrandt w Szczecinie
  • Autor: Brak danych
  • Rembrandt w Szczecinie
  • Autor: Brak danych