Sztuka Afryki – między maską a fetyszem

Przedmioty kwalifikowane jako dzieła sztuki afrykańskiej rzadko pełnią w Afryce funkcje estetyczne. Są bowiem ściśle związane ze sferą wierzeń, religii i ezoterycznych rytuałów.

Wystawa Sztuka Afryki – między maską a fetyszem prezentuje bogatą kolekcję obiektów znajdujących się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Maska jest w Afryce ważnym i trwałym elementem kultury. Jako wytwór materialny dla Afrykańczyka nie ma większej wartości. Dopiero założona na twarz, przemienia właściciela w ducha lub mityczną postać. Nigdy nie funkcjonuje samodzielnie, towarzyszą jej zawsze określone rekwizyty oraz pokrywający całe ciało strój. Tak też prezentowane są na wystawie postaci w maskach: kponyungo (lud Senufo, Wybrzeże Kości Słoniowej), nimba (lud Baga, Gwinea), nwantantay (lud Bobo, Burkina Faso), teegla (lud Dan Ngere, Wybrzeże Kości Słoniowej), ntomo (lud Bambara, Mali) i ngontang (lud Fang, Gabon). Co więcej, elementem rytuałów jest dynamiczny taniec. Na ekspozycji odzwierciedla go poruszający się po okręgu korowód masek dogońskich z Mali  (m.in. postaci w maskach: byka, sirige, kanaga, adagaye).

W przekonaniu mieszkańca Afryki otaczający go świat – czy jest to busz, czy ulice miasta – jest groźny i obcy, zaludniony przez złe moce i ludzi, którym są one podporządkowane. Nie da się w nim przeżyć bez pomocy sił nadprzyrodzonych. One mogą zapewnić spokojne życie, wysokie plony lub liczne potomstwo, a także odwrócić złe działanie – uwolnić od choroby czy nawet uniknąć śmierci. W gablotach na środku sali prezentowane są rzeźby drewniane i kamienne oraz liczne fetysze − przedmioty.

W zależności od przynależności do określonej grupy etnicznej forma jak i materiał takich przedmiotów są różne. Mogą to być drewniane rzeźby z wyraźnie zaznaczonymi atrybutami swej nadprzyrodzonej mocy (np. fetysze nkissi nkonde z Demokratycznej Republiki Konga), kawałek drewna ze schematycznie zaznaczonymi rysami twarzy czy zawiniątko lub naczynie z magiczną zawartością. Rzeźby i inne magiczne przedmioty zostały pogrupowane wg ludów, od których pochodzą: Mayombe, Bakongo (Demokratyczna Republika Konga), Dogon, Bambara (Mali), Baule, Senufo (Wybrzeże Kości Słoniowej), Kissi (Gwinea), Joruba (Nigeria), Somba (Benin), Lobi (Burkina Faso), Ashanti (Ghana).

Ekspozycja pokazana jest w scenografii inspirowanej rysunkami, którymi ozdabia się tzw. tkaniny korhogo z Wybrzeża Kości Słoniowej.

  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_1
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_2
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_3
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_4
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_5
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_6
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_7
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_8
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_9
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_10
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_11
  • Autor: Brak danych
  • Sztuka Afryki - między maską a fetyszem_12
  • Autor: Brak danych