Epoka kamienia

Zbiory ze schyłkowego okresu starszej oraz ze środkowej epoki kamienia (paleolit schyłkowy i mezolit) to przede wszystkim pojedyncze narzędzia oraz całe zespoły znalezisk wykonanych z krzemienia, głównie pochodzące z badań wykopaliskowych na terenie najdawniejszych obozowisk grup ludzkich na Pomorzu Zachodnim. Towarzyszą im przedmioty wykonane z kości i z poroża. Wśród nich szczególnie wyróżniają się zabytki reprezentujące sztukę zbieraczy i łowców epoki kamienia: laski magiczne z Rusinowa i Szczecina-Podjuch pokryte bogatym ornamentem z przedstawieniami postaci ludzkich.

Bogatsze pod względem surowcowym i formalnym są zbiory z młodszej epoki kamienia (neolit). Obejmują one zabytki odkryte na terenie osiedli oraz w grobach najstarszych społeczności rolniczych i pasterskich bytujących na ziemiach zachodniopomorskich pomiędzy V a II tysiącleciem p.n.e. Najliczniejsze zespoły zabytkowe pozyskane zostały w trakcie badań wykopaliskowych na ziemi pyrzyckiej, w rejonie Szczecina, na wyspie Wolin oraz w okolicach Cedyni. Wśród ozdób oraz przedmiotów codziennego użytku – takich jak naczynia gliniane, narzędzia i broń z krzemienia oraz z surowców skalnych, przybory z rogu i kości – na szczególną uwagę zasługuje amulet-figurka niedźwiadka wykonana z bursztynu, znaleziona w okolicach Słupska. Ten unikatowy zabytek łączy w sobie prostotę z trafnym oddaniem kształtu zwierzęcia w niezwykle miękkim zarysie oraz elegancję formy, dodatkowo podkreśloną przez charakter i barwę surowca.

  • Figurka niedźwiadka z bursztynu odkryta w torfie w okolicach Słupska, środkowa lub młodsza epoka kamienia, 10,2 x 4,2 x 3,5 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Insygnium z poroża łosia wydobyte z kredy jeziornej w okolicach Rusinowa (powiat świdwiński) przewiezionej do pobliskich Powalic, schyłek starszej epoki kamienia, 40,5 cm, fot. G. Solecki
  • Autor: Brak danych
  • Przedstawienie postaci ludzkiej – ornament ryty na insygnium z poroża łosia wydobytym z kredy jeziornej w okolicach Rusinowa (powiat świdwiński), schyłek starszej epoki kamienia, fot. G. Solecki
  • Autor: Brak danych
  • Przedstawienie postaci ludzkiej – ornament ryty na przedmiocie rytualnym z poroża jelenia wydobytym z Odry w Szczecinie-Podjuchach, środkowa epoka kamienia, 34,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Topór z poroża jelenia odkryty w bagnie w rejonie Krzecka (powiat świdwiński), 22 x 26 cm, środkowa lub młodsza epoka kamienia, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Harpun z poroża sarny wydobyty z Odry w okolicach Polic, młodsza epoka kamienia, 25,9 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Zdobiony przedmiot rytualny z poroża jelenia wydobyty z Odry w Szczecinie-Podjuchach, środkowa epoka kamienia, 34,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Haczyk rybacki z poroża jelenia wydobyty w Raduszu (powiat bytowski), środkowa epoka kamienia, 14,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Zdobiony sztylet z kości jelenia znaleziony w okolicy Niezabyszewa (powiat bytowski), środkowa epoka kamienia, 21 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Sztylet z kości jelenia lub renifera odkryty pod stosem kamieni polnych w okolicy Stolca (powiat policki), schyłek starszej lub środkowa epoka kamienia, 17,6 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Harpun z kości jelenia z rejonu Gniewina (powiat wejherowski), środkowa epoka kamienia, 18,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Naczynia gliniane, narzędzia krzemienne, ozdoba z muszli ostrygi i szable dzika z wyposażenia grobu odkrytego w Karsku (powiat pyrzycki), młodsza epoka kamienia, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Naczynia gliniane, prawdopodobnie z wyposażenia grobu, znalezione w Dołujach (powiat policki), młodsza epoka kamienia, wysokość: 14,5 i 9,2 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Topór kamienny z Dzwonowa (powiat stargardzki), młodsza epoka kamienia, 13,1 cm, fot. G. Solecki/A. Piętak
  • Autor: Brak danych