Militaria

Kolekcja militariów Działu Sztuki Dawnej obejmuje ponad 800 eksponatów z okresu od XIII wieku aż po lata 50. XX wieku. W tym niezwykle różnorodnym zbiorze obok wytworów rzemieślników europejskich, głównie z obszarów Niemiec i Francji, znajdują się też pojedyncze zabytki z rejonów Turcji, Japonii oraz Stanów Zjednoczonych.

Wśród licznie reprezentowanej broni palnej najstarszym okazem jest prosta w konstrukcji, lontowa hakownica z XV wieku. Do najcenniejszych obiektów należy niemiecki pistolet kołowy puffer z czwartej ćwierci XVI wieku. Na uwagę zasługują również egzemplarze broni wykonane przez XIX-wiecznych rusznikarzy pomorskich: para pistoletów sygnowanych „G.G. EWERTZ STETTIN”, sztucer wałowy z zamkiem kapiszonowy, dzieło D. Christophera, a także wykonana w Trzebiatowie skałkowa strzelba myśliwska, sygnowana „SCHIPMANN A TREPTOW”. Zbiór broni dziewiętnastowiecznej w sposób przekrojowy ukazuje rozwój techniki broni palnej na obszarze Europy, począwszy od broni skałkowej z początku wieku poprzez karabiny z zamkami kapiszonowymi po broń iglicową i maszynową. 

Także broń sieczna tworzy ciekawy i zróżnicowany zbiór, od średniowiecznych mieczy, z których najstarsze datowane są na wiek XIII, aż po XX-wieczne szable wojskowe. W zespole tym zwracają uwagę m.in. okazały miecz dwuręczny typu flamberg, z płomienistą głownią, datowany na okres od XVI do XVII wieku, miecz katowski z Bytowa z XVII wieku, a także szabla typu karabela z przełomu XVII i XVIII wieku. 

Stosunkowo niewielką grupę obiektów stanowi broń drzewcowa, obuchowa i miotająca. Wśród broni drzewcowej przeważają wyroby z okresu od XVII do XIX wieku: spisy, piki, lance, glewie, halabardy, szpontony i partyzany, pochodzące głównie z rejonów obecnych Niemiec i Pomorza. Broń obuchowa to przede wszystkim XVIII-wieczne groty toporów, ale również zdobiony rozetami i motywami architektonicznymi obuszek z XVIII wieku. Najmniej liczne, lecz najciekawsze są przykłady broni miotającej, wśród nich niemiecka kusza kulowa z przełomu XVI i XVII wieku.

Należy wspomnieć również o zespole broni artyleryjskiej, w którym znajdują się zarówno niewielkie wiwatówki na lawetach, jak też żeliwne lufy armatnie, w tym dwa działa typu kolubryna z przełomu XVI i XVII wieku.

Kolekcję uzupełniają: zbiór wojskowych czapek oraz niemieckich pikielhaub, prochownice, ładownice, menażki, szczypce do odlewania kul, kule armatnie oraz wiele innych drobnych militariów.

  • Para pistoletów, G.G. Ewertz, Szczecin, pocz. XIX w., stal, drewno, dł. , fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Strzelba skałkowa, Schipmann, Trzebiatów, XVIII w., stal, mosiądz, drewno, dł. 121,5 cm, fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Dubeltówka kapiszonowa, G. Morgenroth, Gernrode, 1840–1850, stal, srebro, drewno, dł. 122 cm, fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Obuszek, XVIII w., drewno, żelazo, miedź, dł. 66 cm, fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Partyzana, Austria, XVII–XVIII w., stal drewno, dł. 165 cm, fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych
  • Szabla karabela, głownia genueńska lub styryjska (?) Rękojeść turecka (?) lub polska, XVII–XVIII w., stal, róg, dł. 85,5 cm, fot. G. Solecki i A. Piętak
  • Autor: Brak danych